عقد آریایی چیست؟
عقد آریایی مراسمی است که برخی عروس و دامادها، پس از انجام عقد رسمی محضری یا همان عقد به زبان عربی، به صورت تشریفاتی انجام می‌دهند.
بر اساس قوانین کشور ما، این نوع عقد، به رسمیت شناخته نمی‌شود و برای این که بتوانیم زن و شوهر بودن یک زوج را به صورت رسمی در دفاتر معتبر ثبت کنیم، لازم است تا خطبه عقد محضری که به زبان عربی است، خوانده شود.
اما به دلیل این که جملاتی که در عقد آريايي به کار می‌رود، جملات فارسی می‌باشد که سرشار از عشق و محبت است، این مراسم، گاها در کنار عقد عربی، انجام می‌شود.
نحوه انجام عقد آریایی
عقد آریایی که معمولا در حضور میهمانان صورت می‌گیرد، بدین صورت که عروس و داماد باید رو به روی هم دیگر قرار گرفته و دستان یکدیگر را بگیرند. به چشمان همدیگر نگاه کرده و متنی که برای عقد وجود دارد را بخوانند.
چون خطبه عقد آریایی طولانی است و شاید حفظ کردن آن دشوار باشد، نیاز است تا یک راوی برای خواندن متن حاضر شود، که پس از خواندن متن عقد آریایی توسط او، عروس و داماد، متن را بازگو میکنند.
چیز دیگری که این مراسم را زیبا می‌کند این است که می‌توانید از بزرگتر فامیل، بخواهید تا نقش راوی متن را برای شما بر عهده بگیرد تا مراسم، ارزش بیشتری پیدا کند.
متن عقد آریایی
سوگند داماد
در نزد انجمن (نام داماد) آیا به طراوت بهاران سوگند یاد میکنی تا همواره آنچه بر خود روا داری بر همسر خویش روا دار داری و آن چه بر خود نمی پسندی بر او نپسندی؟ برای او شویی وفادار و برای فرزندانت پدری خردمند و راهگشا باشی؟
داماد میگوید : سوگند یاد می کنم.
سوگند عروس
در نزد انجمن (نام عروس) آیا به سر سبزی و باروری تابستان سوگند یاد میکنی تا با همسر مهربان و همدل باشی و غرور و احترام او را همواره به جا آری؟ نیاز او را نیاز خود و در بی نیازی و بی آزی همساز و همگام او باشی؟
عروس میگوید : سوگند یاد می کنم.
سوگند مجدد داماد
در نزد انجمن (نام داماد) آیا به رنگارنگی پاییز سوگند یاد می کنی تا همواره پشتیبان و یاور او باشی؟ در شادی، غم، دارا و ناداری، تندرستی و بیماری، منزلت بانو خویش را در تنهایی و در میان انجمن چون گوهری یگانه پاس داری؟
داماد می گوید : سوگند یاد می کنم.
سوگند مجدد عروس
در نزد انجمن (نام عروس) آیا به سپیدی وپاکی زمستان سوگند یاد میکنی که همواره اجاق گرمی بخش، بختتان را روشن و پر فروغ نگه داری و برای او همسری وفادار و برای فرزندانت مادری دلسوز و مهربان باشی؟ به خانه ات شادی و گرمی بخشیده و آنچه در توان داری را در آذین بندی و پاکی به کار گیری؟
عروس می گوید: سوگند یاد می کنم.
نحوه انجام عقد آریایی
حالا باید راوی متن عقد آریایی را یک شعر زیبا و خوش آهنگ است را بخواند و داماد پس از او تکرار کند:
به نام نامی یزدان، تو را برگزیدم از میان این همه خوبان
برای زیستن با تو، میان این همه گواهان
بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا، پذیرا می‌شوی آیا؟ تو با من این چنین هستی که من با تو؟
پس از آن عروس متن پیمان را به صورت زیر پس از پیمان بان تکرار می کند:
به نام نامی یزدان، پذیرا می شوم، مهر تو را از جان، همین حالا
بازگویم میان انجمن با تو، وفادار تو خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا برای زیستن با تو
تو هم با من چنان با مهر پیمان کن، که من با تو
عروس و داماد جملات زیر را پس از گوینده همزمان تکرار می کنند:
تو چون هم آشیان خواهی شد با من، تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو
بهشت عشق سازم خانه را، سرشار از مهرو نورو عطرو یاسمن با تو
گواهان این پیوند: همایون باد این پیمان، همایون باد این پیوند
گرامی باد این سوگند، همایون باد، همایون باد، همایون باد
پس از آن گوینده متن اصلی عقد آریایی را می خواند:
به نام دادار نیک اندیش، پروردگار دانا و توانا، ای یزدان پاک، ای دگرگون ساز دل ها و روشنی بخش چشم ها، ای به آیین گرداننده شبان و روزان، ای سامان بخش نابسامانی ها و ای زداینده پریشانی ها، ای هستی ده و هستی بخش.
تو را سپاس می‌گوییم که به این دو یار مهربان، مهر خویش ارزانی داشتی تا زندگی‌شان را با پیوند دست ها و دل هایشان آغاز نمایند.
ای آگاه ترین آگاهان، سختی ها، ناپاکی ها، ستیز، رنج ها و شکنجه های زمانه را از ایشان دور ساز و دروازه های نیکی، خوشبختی و به زیستی را به رویشان بگشای.
هر روزشان را چون امروز گرم و درخشان و شادمان ساز. سفره‌ی زندگی‌شان را همواره گسترده و پر برکت بدار.
به آنان فرزندانی ببخش تا با نیکی در پندار، کردار و گفتار در بهبود خانواده و جهان خویش کوشا باشند. عشق و مهر این خانواده را به استواری دماوند، به لطافت گل‌ها و روشنایی خورشید، به زلالی دریاها، به طراوت باران، به نسیم بهاری، به سرسبزی جهان همواره استوار و پایدار بدار.
پروردگارا، جام عشق، احترام، دوستی، گذشت، پیروی، همدردی، همراهی، همسازی و مهرورزی را میان این دو یار نشکن و آن را همواره لبریز و جاوید نگه دار
پروردگارا، هر روزشان را روزی نو و شب هایشان را پر ستاره و چون مهتاب پاییزی درخشان ساز. طلوع هر بامداد زرین‌ت را به نگاه پر مهرشان ببخش تا با عشق خویش، گرما‌بخش وجود یکدیگر باشند. سال های زیستن‌شان را پایدار و وفاداری به همسر را در نهادشان جاوید و ابدی بدار.
سپس میگوید:
پروردگارا، بخت‌شان را بلندای آبی رنگ آسمان، غرورشان را شکوه ستیغ های بی‌راه البرز، آرامش‌شان را به نرمی گندم‌زار های دشت مغان و مهرشان به یکدیگر را به ژرفای دریای پارس همانند گردان تا در پرواز زندگی هم‌بال یکدیگر چون عقابان تیز پرواز زاگرس، پشتیبان و یکدل باشند و آشیان خویش را از دسترس بدخواهان دور نگه دارند.
پروردگارا، چونان فرمای تا شقایق های خود رویِ دشت‌های دور در هنگامه‌ی رقص با نسیم بهاران قصه‌گوی مهرشان باشند . و گل‌های کوهی روییده در کنار سنگ‌های تفته از آفتاب در چشم‌انداز جویبارهای زلال و لغزنده یاد آور پیمان و وفاداری‌شان به یکدیگر گردند.
پروردگارا، کین، ناسازگاری، دروغ و کج اندیشی و اهریمنی را از نهادشان دور ساز و مشعل مهر و راستی، همدلی و خرمی اهورایی را در دل هایشان بیفروز. باشد که چون نیاکام مهر آیین خویش ستایشگر تو باشند و نیکی ها، سپیدی ها، پاکی‌ها و زیبایی هایت را هماره به خاطر سپارند.
ویژگی‌های عقد آریایی
باور اشتباه در مورد عقد آریایی وجود دارد. این است که این سبک عقد، ریشه تاریخی دارد و در زمان‌های بسیار قدیم، از این شیوه برای عقد کردن عروس و داماد استفاده می‌شده.
در حالی که جملات این متن، از شعرهای فریدون مشیری گرفته شده و صرفا، توسط یک شخص و یا یک سازمان خلاق، تبدیل به عقد آريايي شده است. به همین دلیل، این سبک عقد، از نظر قانون کشور ما ارزشی ندارد.
به این معنی که نمی‌توانید برای محرم شدن و ثبت کردن زن و شوهری یک دختر و پسر، تنها به خواندن این عقد اکتفا کنید.
بروز رسانی: 20/آبان/1402
